Wat is muziektherapie?
Muziektherapie is een therapievorm waarbij ervaringsgericht gewerkt wordt. Dit houdt in dat muziek als middel wordt ingezet om bijvoorbeeld lichaamssignalen beter te leren herkennen, emoties te leren uiten, inzicht te krijgen in eigen gedachten en te oefenen om anders om te gaan met moeilijke situaties. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van zelf muziek maken (actieve muziektherapie) of van luisteren naar muziek (receptieve muziektherapie). Bij De GrondToon voor de ervaringsgerichte oefeningen van verschillende muziektherapeutische werkvormen gebruik gemaakt.
Actieve muziektherapie
Bij actieve muziektherapie speel je zelf op een instrument of je zingt. Er worden oefeningen aangeboden, die zijn gebaseerd op situaties die je in je dagelijks leven kunt tegenkomen om aan je hulpvraag te kunnen werken. Een voorbeeld hiervan kan zijn, hoe je kunt handelen wanneer je je in een conflictsituatie bevindt of hoe je je grenzen kunt aangeven. Belangrijk bij actieve muziektherapie is dat je geen instrument hoeft te kunnen bespelen of te kan zingen. Het gaat om de ervaringen die je tijdens het spel opdoet en het proces dat je doorloopt.
Receptieve Muziektherapie
Bij receptieve muziektherapie wordt er naar muziek geluisterd. Dit kan bestaande muziek zijn die je zelf uitkiest of een selectie van de therapeut. Soms speelt de muziektherapeut ter plekke een muziekstuk dat bij je aansluit.De insteek bij het luisteren kan zijn dat je bij gevoelens stil gaat staan of emoties leert uiten. Muziek kan soms herinneringen oproepen, ook kan het soms verwoorden wat je zelf niet of moeilijk onder woorden kunt brengen. Ook wordt stilgestaan bij hoe je thuis muziek in kunt zetten om spanning te verminderen of om stemming te beïnvloeden.
Werkvormen
Als je niet met muziektherapie bekend bent is het lastig je er een voorstelling van te maken hoe je tijdens een sessie aan je doelen kunt werken. Met de volgende voorbeelden zal ik je daar een beeld van schetsen.
Voorbeeld: leren omgaan met grenzen
Stel je vindt het lastig om je grenzen aan anderen aan te geven, dan gaat het bijvoorbeeld erom of je tijdig kunt stoppen of nee te kunnen zeggen. In een samenspel op een instrument wordt daarmee geoefend door in eerste instantie zelf het initiatief te nemen om te stoppen met spelen. Vanuit mijn rol als therapeut stop ik direct, zodat je kunt voelen hoe het is als er direct naar je geluisterd wordt. Er wordt daarbij ook stil gestaan bij hoe je stopt: maak je oogcontact, hoe is je houding, geef je duidelijk een stopteken of stop je bijvoorbeeld onverwacht. Je krijgt handvatten aangereikt die je kunt uitproberen om verder mee te oefenen. In het samenspel wordt de situatie steeds een stapje moeilijker gemaakt. Een volgende stap kan zijn dat ik je wat uitdaag en niet direct stopt, terwijl jij je vasthoudt aan je grens.
Voorbeeld: Leren uiten van emoties
Als je moeite hebt om emoties te uiten kan daar met muziektherapie aan gewerkt worden door zowel naar muziek te luisteren als muziek te maken. Als je verschillende emoties nog niet herkent wordt daar eerst op gericht. Je wordt stil gezet bij het ervaren van emoties die door verschillende soorten muziek opgeroepen worden. Zo kun je je bewust worden van de emoties die voor jou een rol spelen en deze gaan herkennen in je dagelijks leven. Vervolgens kan gericht worden op het zelf verklanken van een emotie die je opmerkt bij jezelf. Misschien kunt je je voorstellen dat je voor de emotie boos een ander instrument zou kiezen dan wanneer je verdriet voelt. Op die manier word je de ruimte gegeven om jouw emoties te laten zijn zoals ze bij je naar voren komen. Daarbij wordt ook aandacht besteed aan waar in je lichaam je die emotie opmerkt en hoe je kunt aangeven wat je voelt.
Wil jij weer in balans komen?
Loop je tegen de volgende problemen aan en wil je daarbij hulp?
- je hebt moeite om in balans te komen
- je hebt last van over- en of onderprikkeling, burn-out of bore-out
- je herkent je eigen grenzen nog niet of vindt het lastig om deze aan te geven
- je hebt moeite om ruimte voor jezelf te nemen
- je merkt dat spanning en emoties regelmatig te veel oplopen
- je hebt een negatief zelfbeeld hebt en weinig zelfvertrouwen