5 vormen van hersteltijd
om in balans te komen
De bladeren beginnen in hoog tempo te verkleuren, regenbuien komen met regelmaat uit de lucht vallen, paddenstoelen ploppen op uit de grond en het is al te merken dat we met koudere dagen te maken krijgen: de herfst doet zijn intrede.
Het fijne van de herfst vind ik dat ik lekker kan uitwaaien en de kleurschakeringen die zichtbaar worden. Daar kan ik van genieten. Er zit echter ook een andere kant aan, het wordt eerder donker, waardoor je minder (zon)licht op kunt vangen en het weer begint guurder te worden.
Daarnaast hebben we te maken met het omschakelen naar wintertijd: we mogen er dit weekend een uurtje bij op tellen. Een uur meer hebben lijkt fijn, maar die verandering maakt ook dat ik uit mijn ritme raak en tijd nodig heb dit weer op te pakken. Dat vraagt van me om bewuster hersteltijd in te zetten. Als ik me er eenmaal op ingesteld heb, merk ik dat qua dagritme de wintertijd mij het beste ligt. Wist je dat wintertijd eigenlijk de “originele” tijd is? Welke tijd vind jij het fijnst?
Regelmaat in mijn dagritme draagt bij aan het zorgen voor balans. Ga maar eens na: als je ’s avonds langer op blijft vraag je iets meer van jezelf. Je gebruikt dan nog wat meer energie waardoor je tank nog leger wordt en in die tijd komen er ook nog prikkels bij. Daardoor heb je ook weer wat extra bij te tanken om op peil te komen. Immers hoe meer energie je verbruikt, hoe meer er aangevuld dient te worden. Bovendien hoe langer je doorgaat hoe meer prikkels gaan stapelen en spanning opbouwt. Neem je te weinig hersteltijd dan zal je dat merken dat je niet aan ontspanning toe komt en/of sneller overprikkeld raakt.
Deze 5 vormen van hersteltijd kun je door de dag heen inzetten
1. Slaap
Voldoende slaap is erg belangrijk als je sensitief bent. Als je een nacht slecht geslapen hebt, dan heeft dit direct effect op hoe je je dag start. Je kan minder hebben en prikkels komen meer bij je binnen. Vroeger werd gezegd dat slaap ook niet in te halen is. Uit onderzoek blijkt inmiddels dat dit wel degelijk kan. Ook de powernap wordt als effectief gezien. Zo zou 20 minuten powernap meer rust bieden dan 20 minuten langer slapen in de ochtend. Merk je dat je het nodig hebt? Zet het eens in en ga na wat het je oplevert.
2. Me-time
Tijd voor jezelf waarin je helemaal niks hoeft en volledig zelf kunt bepalen wat je gaat doen, in je eentje. Neem eens een dagdeel, 2 dagdelen per week of een hele dag voor jezelf waarin je niets hoeft. Plan deze tijd van te voren, zodat deze vast ligt. Je kunt dan tijdens jouw me-time doen en laten wat je wilt, je eigen tijd indelen en je eigen tempo volgen. Een aantal voorbeelden van activiteiten die je kunt inzetten zijn het maken van een lange wandeling, iets creatiefs doen of gewoon lekker mijmeren! Onderzoek vooral wat jij fijn vindt.
3. Down-time
Down-time is tijd die je in kunt zetten om door de dag heen te kunnen herstellen. Dit kunnen zowel kortere als langere momenten zijn. Neem bewust je pauzes en laat wat je op dat moment nodig hebt bepalen wat je inzet. Ga na op welke manier je de het liefst jouw down-time invult, door stil te staan bij wat je het liefst doet en wat voor jou werkt. Dat kan alleen zijn of met anderen.
4. Schakeltijd
Hierbij gaat het om tijd nemen tussen verschillende activiteiten door om de ene activiteit bewust af te ronden en opgedane indrukken te verwerken, voordat je met de volgende activiteit aan de gang gaat. Het zorgt ervoor dat je een golfbeweging in spanningsopbouw en spanningsafbouw kunt realiseren, waardoor de spanning door de dag heen minder gaat opstapelen. Daarmee voorkom je dat je al vroeg op de dag merkt dat het je te veel wordt.
5. Terugschakelen
In de avond is het nodig om je activiteiten af te bouwen, zodat je lijf tot rust kan komen voordat je gaat slapen. Onderzoek eens wat daarin helpend is voor jou. Een paar ideeën:
– neem een douche, om letterlijk alles van je af te spoelen;
– zet de tv of andere apparaten zoals tablet en mobiel eens eerder uit, zodat je vlak voor het slapen gaan een moment geen prikkels hebt;
– kijk nog eens terug op je dag, zijn er onderwerpen waar je nog even over na wilt denken, die nog even je aandacht nodig hebben om je hoofd wat rustiger te krijgen.
Hoe ga je hersteltijd inzetten?
Hoe meer je uit balans bent, hoe meer hersteltijd je nodig hebt. Zo kun je je stap voor stap je belastbaarheid vergroten en je energie opbouwen. Heb je een groot verantwoordelijkheidsgevoel en wil je er graag voor de ander zijn, dan vraagt dit ook een switch in je manier van denken. Stel je eens voor hoe het zou zijn als je het jezelf gunt om tijd in jezelf te steken, zodat jij weer in balans kunt komen. Wat zou dat je op gaan leveren?
Hersteltijd kun je van te voren plannen en daarnaast extra inzetten als je merkt dat je dat nodig hebt. Ben je dat niet gewend, dan kun je daarvoor eerst korte momenten plannen. Je kan zo’n moment koppelen aan een activiteit die je al standaard in je dagritme hebt ingebouwd zoals het tandenpoetsen en wanneer je gaat eten. Op die manier denk je er iets makkelijker aan en is het eenvoudiger om het in je ritme toe te voegen. Ga daarbij ook na welke signalen je op verschillende momenten door de dag heen opmerkt die duiden op overprikkeling of onderprikkeling, zo kun je hersteltijd in gaan zetten op basis van wat jij nodig hebt.
Herken jij jouw signalen nog niet voldoende of merk je dat je het lastig vindt om daar bij stil te gaan staan? In het gratis webinar “Herken 5 signalen van overprikkeling en onderprikkeling en voorkom dat je vastloopt” dat ik op 27 oktober geef, ga ik in op het verschil tussen overprikkeling en onderprikkeling, op de signalen waar jij op kunt gaan letten en hoe je bij je signalen stil gaat staan. Heb je vragen over jouw sensitiviteit? Ook daarvoor is ruimte tijdens de Q & A aan het einde van het webinar!